جشنواره کوچ عشایر، درآمدی بر رویداد اردبیل ۲۰۲۳
رویداد اردبیل ۲۰۲۳، این شهر را در سال میلادی جاری به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو سازمان اکو معرفی می‌کند و برگزاری جشنواره بین‌المللی کوچ عشایر از ششم تا هشتم اردیبهشت ماه در جعفرآباد مغان به منزله سرآغاز آن رویداد، نگاه‌ها را متوجه اهمیت و فرصت‌های اقتصادی و فرهنگی آن خواهد کرد.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، شهر اردبیل به لحاظ داشتن جاذبه‌های گردشگری طبیعی، تاریخی، اقتصادی و مذهبی، در مهرماه ۹۸ با تصویب وزرای گردشگری کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو به عنوان پایتخت گردشگری اعضای این سازمان برای سال میلادی ۲۰۲۳ انتخاب شد. از ماه‌های پایانی سال میلادی گذشته کمیته‌های برگزاری رویداد اردبیل ۲۰۲۳ در استان اردبیل تشکیل و فعال شده است.با این حال آغاز عملی و جدی این رویداد طی روزهای پیش رو با جشنواره بین‌المللی کوچ عشایر کلید خواهد خورد.
جشنواره کوچ عشایر مغان از ۹ سال قبل در اردیبهشت ماه در دشت‌های لاله‌خیز و سرسبز مغان، با مشارکت ایلات و طوایف اصیل و عشایر شاهسون و برپایی غرفه‌های توانمندی دستی، سنتی و تولیدات خاص و خالص عشایر کوچ‌رو در مقابل چشمان مشتاق میهمانان و مسئولان استانی و محلی برگزار می‌شود.
این جشنواره در معرفی و احیای آداب و سنن، سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی و رشد و بالندگی روستانشینان و عشایر زحمتکش مغان، بسیار تاثیرگذار بوده است و برگزاری ملی این برنامه فاخر در سال جاری، قابلیت‌ها و ارزش‌های منحصربفرد جامعه هدف را بیش از پیش و در سطحی ملی و حتی فراملی معرفی خواهد کرد.
طبق اعلام اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل، ۱۸ برنامه برای رویداد اردبیل ۲۰۲۳ در طول این سال میلادی تدوین شده و سرآغاز آن، جشنواره ملی کوچ عشایر است که گفته می‌شود با حضور سفرای کشورهای عضو اکو، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشورمان و استاندار و مقامات استانی و محلی باشکوهی فراتر از سال‌های قبل اجرا خواهد شد.
با توجه به سابقه چندین ساله برگزاری جشنواره کوچ عشایر و آمادگی ذهنی افکار عمومی درباره آن، برخی صاحب‌نظران متعقدند وزن جشنواره ملی کوچ عشایر بر رویداد اردبیل ۲۰۲۳ سنگینی خواهد کرد و این احتمال وجود دارد که با توجه به استقبال همه ساله اقشار مختلف مردم مغان و حتی استان‌های همجوار از جشنواره کوچ عشایر، ارج و اهمیت رویداد اردبیل ۲۰۲۳ در لابلای جشنواره گم شود و از این رویداد فراملی جز حضور مسئولان خارجی و داخلی، نمود خاصی به چشم نیاید.
به عقیده این منتقدان، باید در اتاق فکر، ستاد و کمیته‌های رویداد اردبیل ۲۰۲۳ برنامه‌ای اختصاصی برای آغاز آن و زمان حضور سفرا و وزرای اکو تدوین می‌شد تا وزن و تاثیر خاص خود را داشته باشد و به اصطلاح، جشنواره ملی کوچ عشایر به نفع رویداد اردبیل ۲۰۲۳ مصادره نشود.
در مقابل این نظر و عقیده باید به آن سوی سکه نیز با دیده انصاف بنگریم که نخست اینکه جشنواره ملی کوچ عشایر به اندازه‌ای از تنوع رنگ، صدا، جلوه‌های ویژه و تابلوهای زندگی بی‌آلایش و با برکت عشایر و روستانشینان زحمتکش مغان، سبلان و ایران برخوردار است که نمی‌توان چنین کار سترگی را رقم زد اما آن را در مجموعه برنامه‌های رویداد اردبیل ۲۰۲۳ نگنجاند.
دوم اینکه هرچند شهر اردبیل به عنوان پایتخت گردشگری اکو تصویب شده است اما مدیران استان اردبیل با توسعه دامنه برنامه‌ها به شهرهای اطراف مرکز استان اردبیل، قصد دارند از فرصت رویداد اردبیل ۲۰۲۳ برای شناساندن ظرفیت‌های گردشگری و ویژگی‌های مردم شناسی شهرستان‌های استان بهره ببرند.
تصورش را بکنید که وزرای گردشگری یا سفرا و شخصیت‌های ملی و مردمی کشورهای اکو وقتی غرفه‌های تولیدات رنگارنگ و اشکال و احوال زندگی عشایر ایران را از نزدیک ببینند و نغمات اصیل و فولکلور مغان و آذربایجان نظیر “آپاردی سللر سارایی” را با اجرای زنده عاشیق‌ها بشنوند و دریابند، محفوظات و دریافت‌های خود را به عنوان سفیران فرهنگی برای مردم کشورهای خود منتقل خواهند کرد و چه فرصتی نیکوتر از این که جشنواره ملی کوچ عشایر به عنوان درآمدی بر رویداد اردبیل ۲۰۲۳ باشد.
واقعیت این است که استان‌هایی مانند مازندران یا آذربایجان شرقی که شهرهای مرکزی آنها در سال‌های میلادی گذشته به عنوان پایتخت گردشگری اکو تصویب شده بود، از زمان تصویب به دنبال اخذ مصوبه هیات دولت و تامین اعتبار آن برآمده بودند تا برنامه‌های رویداد خود را بدون کم و کاست عملیاتی کنند و در استان اردبیل نیز باید از سال ۹۸ و همزمان با تصویب اردبیل به عنوان پایتخت گردشگری اکو، این اتفاق رخ می‌داد که متاسفانه این امر تاکنون محقق نشده است.
از سوی دیگر اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل به عنوان دبیرخانه رویداد اردبیل ۲۰۲۳ عمل می‌کند و همکاری بقیه دستگاه‌های اجرایی در فرایند رویداد، بسیار ضروری است. با وجود اینکه اکنون از نظر زمانی در داخل رویداد اردبیل ۲۰۲۳ هستیم باید از تمام فرصت‌های موجود برای بهره برداری مناسب از این رویداد استفاده کرد که این امر البته مستلزم همراهی و همکاری دستگاه‌های مرکز کشور است که سهم شایسته‌ای به برگزاری این رویداد اختصاص دهند تا اهداف این رویداد از جمله برندسازی گردشگری اردبیل، معرفی جذابیت‌های گردشگری شهرستان‌های استان، جذب سرمایه‌گذاران فعال و کارآفرین برای احیای صنعت و اقتصاد گردشگری استان محقق شود.
با چنین شرایطی استفاده از همه ظرفیت‌ها، مواهب مالی و اداری و برنامه‌ها و سرمایه‌های بومی و فرهنگی استان در قالب رویداد اردبیل ۲۰۲۳ مکمل این رویداد است و جشنواره ملی کوچ عشایر نیز با توجه به گستره تاثیر فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و رسانه‌ای، برای درخشان‌تر کردن تابلو رویداد اردبیل ۲۰۲۳ و جلب توجه افکار عمومی به این اتفاق مبارک موثر خواهد بود.